r t t y - b u l l e t i n xx ------------------------- xxxx xxxxxx wekelijks bulletin van pi4vrz/a xxx xxx landelijk zendstation van de v r z a, xxx xxx d e vereniging van radio zend amateurs xxx vrza xxx q t h : apeldoorn - regio 05 xxx xxx locator : c m 70 b - j o 2 2 x f xxx xxx frequenties apeldoorn: 7.042 mhz lsb, xxxxxx 145.250 mhz en 433.575 mhz. fm rondstralend xxxx relais limburg : 144.775 en 433.250 mhz vert. xx relais kagerland: 145.225 mhz fm rondstralend -------- pi4vrz/a datum : zaterdag 26 oktober 2002 -------- redactie : michiel pe1scm dit bulletin wordt uitgezonden met een snelheid van 50 baud en een toonshift van 170 hz (1275 - 1445 hz) en op 40 meter in fsk/lsb ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ---- in dit bulletin: ---------------- - van de redaktie - mechanische aspecten van antennes - agenda - colofon ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ---- van de redaktie --------------- (x) goedemorgen beste meeschrij- vers, leuk dat u weer met .-----------. ons wekelijkse bulletin mee- (x) : : (x) schrijft. : : .-----'-----------'-----. vorige week hadden we een : : beetje aangepaste uitzending (x) : / / / / / : (x) en dat kwam door de jota, : : dat heeft u waarschijnlijk .----'-------------------------'----. allemaal wel kunnen merken. : : pa6rsn/j was weer bij ons in : ////////////////// : de shack aanwezig en het was : : er gezellig. dank zij enkele : ///////////////// : antenne-gerelateerde inspan- : : ningen konden er dit jaar '-------------------------------------' verbindingen gemaakt worden op 80, 40, 20, 15 en 10 meter, dit alles naast de gebruikelijke 2 meter. er is op het dak van centraal beheer een 'wastenne' voor 80 meter bijgehangen en zoals het er nu uitziet kan deze ook blijven hangen. daarnaast was er voor 20, 15 en 10 meter een vertical op het dak gezet, maar deze mocht helaas niet blijven staan. u zult zich trouwens wel afvragen wat dat leuke kunstwerkje in dit stukje tekst doet. heel simpel, afgelopen woensdag mocht ik mijn 25e verjaardag vieren en ik dacht dat het wel leuk was om u allen eens een stuk taart aan te bieden. maar aangezien een echte taart zich niet goed op 40 en 2 meter laat moduleren heb ik deze oplossing maar gekozen, hi. dat het u allen wel mag smaken. ik wens u veel leesplezier met het bulletin van vandaag, waarin ik het onder andere eens over de mechanische aspecten van antennes ga hebben. 73, michiel pe1scm p.s. wist u dat met de jota soms leuke dingen naar voren komen? zo was ik in maarssen bij een scoutinggroep voor de jota en we zouden avondspel met een aprs-vos doen. geen probleem, maar toen we 's middags de vos bij de blokhut testten bleek spontaan dat volgens ui-view we midden op het station in maarssen zaten. goh, dat ik dat nu nog nooit eerder gemerkt had. het probleem was dat ik de kaart van maarssen in de noorderbreedtes verkeerd om had gezet... ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ---- mechanische aspecten van antennes --------------------------------- experimenteren met antennes is al jaren een geliefd aspect van onze hobby. voor een beter inzicht in het samenspel van krachten op de constructies worden eerst de basisbegrippen behandeld. krachten drukken we tegenwoordig uit in newtons, een grootheid, die een bijna 10 maal groter getal oplevert dan de oude vertrouwde kilo- gramkracht. voor de liefhebbers: de kilogram is de eenheid van massa en niet meer van kracht. krachten veroorzaken spanningen in materialen. spanning is kracht per eenheid van oppervlak. spanning komt voor op verschillende manieren, druk, trek, buiging, knik en afschui- ving, enz. een materiaal wordt beoordeeld op zijn breuksterkte en de spanning waarbij er blijvend 0.2 procent vervorming optreedt. daarnaast is de elasticiteitsmodulus belangrijk. die grootheid geeft het verband aan tussen spanning en de hoeveelheid elastische rek. het maakt verschil of we een kracht continu op een constructie laten werken of dat die kracht wisselend wordt aangebracht, zowel druk als trek. wisselende belastingen kunnen eerder breuk veroor- zaken, ook al zijn de maximaal optredende spanningen beneden de toelaatbare grenzen. we passen daarom een veiligheidsfactor van minstens 2 tot 5 toe. wind veroorzaakt krachten op een constructie. die kracht is het product van een aantal factoren. allereerst het oppervlak dat door de wind wordt aangeblazen, dat loopt voor een yagi al gauw op tot 0.5 a 1 vierkante meter. dan is er de cw-waarde, een maat voor de stroomlijn van het voor- werp. antennes en masten hebben een cw waarde tussen 1 en 1.5. een personenauto heeft ter vergelijking een cw-waarde van 0.3 - 0.4. dus erg gestroomlijnd zijn onze antennes niet. tenslotte is er de windsnelheid in het kwadraat. die is voor een leek slecht in te schatten. er zijn echter veel gegevens van be- kend, dus zoeken we het op in de tabellen. voor ons land moeten we de constructies op storm van windkracht 10 ontwerpen en in sommige kustgebieden wat hoger. de wind is geen constante grootheid, dus verhogen we de windsnelheid met circa 30 procent om de effecten van windstoten ook mee te nemen. bij windsnelheden van 100 - 160 km/uur komen we dan aan krachten van een paar duizend newton (een paar honderd kilo) boven in de antenne mast. die kracht moet via de tuidraden en de mast naar de grond worden afgeleid. hoe rechter de tuidraden naar beneden hangen, hoe groter de kracht. dat valt af te leiden uit het krachten-diagram. daarin moet elke kracht gecompenseerd worden door een tegenkracht, want als dat niet gebeurt, gaat de zaak aan de wandel. we tekenen dan de bekende 'ruitfiguren' om de grootte en richting van het krach- tenspel aan te geven. met wat meetkunde kunnen we dan de getal- waarden berekenen. het zal blijken dat een tuidraad gauw zo'n 1000 tot 2000 newton (100-200 kilo) aan moet kunnen en dus ook de span- ners. de bekende spanners (met ratel) gaan al stuk boven 1000 newton, dus kunnen we beter de rvs spanners uit de zeilwereld gebruiken. ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ---- het spreekt vanzelf dat er ook de nodige aandacht aan de grondbe- vestiging van de tuidraden werd besteed. wind komt meestal in vlagen en dus zal, ook bij zwakke en matige wind, de antenne gaan schommelen in het horizonale vlak. dat wordt veroorzaakt door torsie in de lange antennemast. een probaat middel om dit op te lossen is het plaatsen van een uithouder. dat is een korte staaf die horizontaal uit de mast steekt, ongeveer midden tussen de beide mastlagers. aan die uithouder worden twee tuidraden gespannen. naast een aanzienlijke verbetering van de stijfheid tegen draaing van de mast wordt daarmee ook een extra afleiding van de tuidraad- krachten bereikt. een apart verhaal is doorbuiging van het draaibare topgedeelte van de antennemast. plaats het steunlager niet te dicht bij de rotor en neem een niet te dunne buis voor dat gedeelte. de weerstand tegen doorbuiging is evenredig met de derde macht van de diamater van die buis. de dikte heeft minder invloed op de sterkte, maar een te dunne buis kan gemakkelijk knikken. knikken is het verschijnsel dat optreedt als men aan beide kanten van een staaf drukt. boven een bepaalde waarde van de kracht knikt de staaf plotseling, buigt om, een zeer ongewenst effect. de be- rekening van dat verschijnsel is complex. ook hier zijn weer tabel- len voor gemaakt, waarin formfactoren voor verschillende doorsneden worden vermeld. tenslotte zijn naast mechanische sterkte ook de corrosieve eigen- schappen van belang. verschillende metalen aan elkaar bevestigd geven over het algemeen corrosie. de vuistregel is: gebruik uit- sluitend 1 soort metaal. antennes worden meestal van aluminium buis gemaakt. gebruik dan uitsluitend rvs schroeven en zet rvs sluit- ringen of plaatjes tussen aluminium en gegalvaniseerd ijzer. tussen een vertind kabelschoentje en een aluminium onderdeel altijd een rvs ringetje plaatsen. het uitrekenen van een antenne-installatie op zijn mechanische eigenschappen is geen magie, maar wel bewerkelijk. gelukkig is er voldoende toegankelijke literatuur beschikbaar. heeft men dan al die moeite gedaan, dan blijkt een installatie zeker twintig jaar naar tevredenheid te functioneren. bron: pronkjewail rtty-bulletin ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ---- agenda ------ 02/11 radio onderdelen markt assen, veilinghallen flowerdome eelde 06/11 najaarsexamens c- en n-vergunning, nieuwegein 22-24/11 hcc-dagen jaarsbeurs utrecht 10-11/12 najaarsexamens cw 5 woorden per minuut te nieuwegein 12/12 marconidag 16/12 grote info radiovlooienmarkt in centrum 'de herd', emmaplein te bladel 18/01/03 radiobeurs kayersheerdt apeldoorn ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ---- u heeft gekeken naar het telex (rtty) bulletin van pi4vrz/a. heeft u berichten die in dit bulletin kunnen worden verwerkt, neem dan contact op met pi4vrz/a: 1) telefoon (beantwoorder): 055-5792097 2) faxapparaat : 055-5792337 3) e-mail (alle operators): pi4vrz(a)vrza.org 4) packet : pi4vrz(a)pi8apd -- pi4vrz/a --------- we schakelen nu over op fone ----------------