r t t y - b u l l e t i n         xx           -------------------------        xxxx       xxxxxx         wekelijks bulletin van pi4vrz/a      xxx  xxx        landelijk zendstation  van de   v r z a,     xxx    xxx       d e vereniging van radio zend amateurs    xxx vrza xxx      q t h           : apeldoorn - regio 05     xxx    xxx       locator         : c m 70 b  - j o 2 2 x f      xxx  xxx        frequenties apeldoorn: 7.042 mhz lsb,       xxxxxx         145.250 mhz en 433.575 mhz. fm rondstralend        xxxx          relais limburg  : 144.775 en 433.250 mhz vert.         xx           relais kagerland: 145.225 mhz fm rondstralend        --------      pi4vrz/a        datum           : 28 februari 2004      --------        redactie        : michiel pe1scm   dit bulletin wordt uitgezonden met een snelheid van 50 baud en een toonshift van 170 hz (1275 - 1445 hz) en op 40 meter in fsk/lsb   ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ----   van de redaktie --------------- goedenmorgen beste meeschrijvers. vandaag een wat speciaal bulletin met een leuk onderwerp: de bewijs-leverende phonograafrol. we hopen dat u er veel leesplezier van heeft.   ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ----   de bewijs-leverende phonograafrol --------------------------------- uit het boek 'veertig jaar speurderwerk', geschreven door c.j. van ledden hulsebosch, het onderstaand verhaal dat hij in de herfst van 1922 te horen kreeg over het gebruik van nieuwe technieken bij de politie. het verhaal werd verteld door dhr. goddefroy, toen oud- officier van politie in brussel. leest u in oud nederlands, letter- lijk uit het bewuste boek overgenomen, over                    de bewijs-leverende phonograafrol   niet ver van brussel, geheel buiten de stad lag, omgeven door een heerlijk park, een klein kasteeltje, waar eene schatrijke douariere woonde met haar vertrouwelinge, eene dienstbode, die haar al meer- dere jaren diende. die oude dame wist echter niet, hoe gemeen en valsch die gedienstige was, en hoe vertrouwelijk zij omgang had met een stelletje 'zware' jongens.   laatstgenoemden hadden er de meid al toe gekregen, allerlei bijzon- derheden te verklappen over gewoonten harer patrones, en zoo wisten de heeren, hoe de zeer kostbare preciosa - waaronder een diadeem met groote briljanten en een paarlcollier van hooge waarde - geregeld in de safe aan een bank bewaard werden, maar hoe die kostbaarheden, wanneer de eigenaresse ze op een feestavond ten hove gedragen had, den daaropvolgenden nacht in het huis bewaard bleven, wijl de bank 's avonds geen gelegenheid bood, ze daar op te bergen. dan bracht de oude dame ze 's andrendaags vlug weer op hun veilige plaats terug. al spoedig was een boosaardig plan beraamd. in zoo’n nacht, volgend op een soiree ten hove, zou het stel naar het kasteel komen, om de schatten te stelen - al moest de eigenaresse er desnoods het leven bij inschieten. de 'brave' dienstbode had haar vrienden reeds af- drukken in was bezorgd van de huissleutels van voor- en van achter- deur, en ook nog een zakje vergift in ontvangst genomen, dat den lievelingshond der dame - een besten waakhond - zou toegediend moe- ten worden op den dag, aan den vastgestelden nacht voorafgaande. er waren heel wat punten te bespreken en menig uurtje had men overlegd, hoe dit en hoe dat geregeld diende te worden.   het clubje 'vrienden' was echter wel wat groot en... op zekeren dag ontstond er een meeningsverschil, dat ertoe leidde, dat een der jongens uit den kring trad.   deze stapte naar goddefroy, en vroeg hem, of er kans bestond, eene belooning te krijgen voor belangrijk nieuws. 'natuurlijk hoor' antwoordde hem de pientere detective: 'wanneer er personen zijn, wier belangen door jouw mededeelingen gebaat worden, dan beloof ik je, bij dezen een belooning voor jou los te krijgen'   ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ----   en daar vertelde die sinjeur den speurder de gansche geschiedenis, tot in de kleinste bijzonderheden. hij voegde nog daaraan toe, dat de leider van het stel telkens susanne - zoo heette die brave trouwe dienstbode - telefonisch opbelde, om dan nadere gegevens in te win- nen, inlichtingen te geven of voorschriften voor den grooten slag. en dan moest men geen kans loopen, mevrouw aan het toestel te krij- gen vandaar dat als wachtwoord die hoofdman immer begon met de vraag: 'spreek ik met het militair hospitaal...?'   stond dan mevrouw aan het apparaat, dan klonk terstond haar ant- woord: 'u is verkeerd aangesloten' - maar had susanne den hoorn afgenomen, dan antwoordde zij op dat wachtwoord direct: 'ja, schat- teke, susanne is hier hoor'   over twee weken zou een feestavond ten hove zijn, en de daarop vol- gende nacht zou 'de' nacht voor den roof worden. tevoren konden ze mekaar nog wel eens telefonisch spreken, en daarbij zouden de vrien- den dan wel ten slotte de zekerheid krijgen, dat er geen enkele spaak in het wiel gekomen was..., dat mevrouw naar het hofbal was vertrokken, enz. enz.   goddefroy maakte spoeding zijn plan de campagne. hij wist met de douariere buitenshuis een onderhoud te hebben, en deelde aan deze al zijn voorgenomen maatregelen mede. met haar sleutels zou goddefroy na afloop van het hofbal zich in huis begeven en naar de slaapkamer gaan, vergezeld van eenige wakkere rechercheurs.   maar voor de eerstvolgende dagen nam goddefroy nog eenige hoogst merkwaardige maatregelen, die ik u vertellen wil.   vooraf zeg ik u, in welken tijd dit geval zich afspeelde: het was in den herfst van 1922, toen goddefroy mij het verhaal deed, terwijl de geschiedenis zich in den winter 1921/22 had afgespeeld. dit dient u te bedenken, om des te juistere waardeering te kunnen gevoelen voor 's mans arbeid. toen stond de radiotechniek nog in haar kinder- schoenen. de eerste versterkingslampen waren uitgekomen en nog slechts weinigen waren met de werking dezer wonderen bekend. van pick-up’s en gramofoonplatenmuziek was nauwelijks sprake, evenmin als van het 'opschrijven op de plaat' van nieuws, dat radio of tele- foon bracht. daarvan wist bijna niemand iets af.   maar goddefroy peinsde op middelen, om van die telefoontjes tusschen den leider en susanne iets 'te noteeren', automatisch, zoodat de stemmen later opnieuw zouden kunnen klinken. en wat deed hij nu?   hij was bekend met den importeur van het amerikaansche toestel 'dictaphone', dat enkele groote kantoren gebruiken, opdat de chef bij het spreken in een hoorn, het dictee van zijn brief op een was- rol vastlegt, om de typiste in de gelegenheid te stellen, buiten zijn tegenwoordigheid, het gesprokene af te luisteren en dat op papier te tikken. goddefroy vroeg, of hij zoo’n dictaphone eens in bruikleen kon krijgen, en ging toen met geleidingsdraden, verster- kingslampen en allerlei andere, zelf-bedachte hulpmiddelen, een installatie opbouwen, die hem in de gelegenheid stelde, elke stem uit de telefoon op de wasrol vast te leggen.   toen hij dat vernuftigde apparaat goed-functionneerend gereed had, trok hij ermede naar een zolderkamer van het gebouw van den tele- foondienst, waar het opgesteld werd. naar diezelfde kamer werden afgetakte draden gelegd, verbonden met de draden van het kasteel der douariere en met die van het kraaiende haantje, de kroeg, waar de booswichten plachten bijeen te komen, om van daar uit susanne op te bellen. uren lang zat goddefroy daar geduldig het moment af te wachten, waarop een rood-oplichtend lampje hem zoude verkondigen, dat er 'verbinding' tusschen de genoemde stations tot stand kwam, en... toen dat eenmaal gebeurde, schakelde hij onmiddellijk zijn vernuftige toestel in. de wasrol draaide rustig voort, de naald groefde zich daarin en schreef het geheele gesprek onberispelijk in de waslaag, terwijl de speurder met een koptelefoon meesluisterende, alles controleerde. zijn angst was alleen deze: dat het gesprek zoo lang zou duren, dat het niet op die enkele wasrol geschreven kon worden en hij een nieuwe rol zou hebben op te zettten, hetgeen dan vanzelfsprekend met verlies van een deel van den dialoog moest gepaard gaan. maar... het kwam alles op een rol - gelukkig.   ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ----   zoo 'boekte' goddefroy tot twee keeren een gesprek tusschen den leider en de dienstbode. het tweede was juist dat gesprek hetwelk diende, om den mannen de zekerheid te geven, dat de ‘pret doorging’ zooals ze het noemden.   de strategische maatregelen van goddefroy waren schitterend genomen. tegen middernacht stapte hij uit de auto, imiteerende den stap der bewoonster. achter hem schreden op dikke viltpantoffels geluidloos de rechercheurs, die hem zouden assisteeren. men verwachtte, dat meerdere bandieten bij susanne in de keuken ‘het moment’ zouden afwachten. zij had trouwens beloofd, te zullen zorgen, dat er wat te drinken was en woord gehouden ook.   toen het wachten goddefroy wat begon te vervelen, drukte hij op een schelleknopje. in de keuken klonk meteen de opmerking: 'welja, maak nou middenin den nacht nog drukte ook, madam' doch - in plaats van de dienstbode, die gewoon was, op dat schelsignaal te reageeren, stapten de kerels de trap op... de slaapkamer binnen, alwaar ze, de een na den ander, gesommeerd werden, blikkend in den loop van een revolver, om de handen omhoog te houden en zich de braceletten te laten omleggen.   ook de dienstbode werd natuurlijk in arrest gesteld, al wilde deze de gansche wereld van haar onschuld overtuigen. wel drukte zij haar spijt erover uit, zoo slecht te hebben uitgekeken, en niet te hebben geweten, in welk 'slecht gezelschap' zij geraakt was. maar haar mevrouw had haar steeds toegestaan, een paar kennissen bij zich op bezoek in de keuken te mogen hebben... enz. enz.   de rechtszitting kwam, ook daar hield iedereen zich als een onschul- dig pasgeboren kindje. niet in het minste susanne, die onafgebroken volhield, hoe een zachtzinnig, braaf en trouw exemplaar van het ge- nus dienstbode zij wel was. totdat... de president opdracht gaf, het weergeef-apparaat der dictaphone in werking te stellen, waarbij goddefroy een eigengebouwd toestel had ingeschakeld, dat in den volsten zin des woords een voorlooper der latere luidsprekers te noemen was - ook alweer kranig, vernuftig werk.   in de stilte van de rechtszaal klonk het daar opeens: 'hallo, spreek ik met het militair hospitaal?' en een vrouwenstem antwoordde keurig netjes: 'ja, schatteke, susanne is hier hoor.', waarbij de president, aanwijzend met den vinger, eerst den man en dan susanne, toevoegde: 'dat is uw stem.'   en zoo kwam den geheelde dialoog duidelijk, voor ieder verstaanbaar, uit den luidspreker. de stemgeluiden waren zonder den minsten twijfel goed herkenbaar, wijl ze in den juisten toon werden weer- gegeven. en aan het slot van het proces kregen allen hun straf.   ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ----   activiteiten kalender. ---------------------- 28 febr.   : noordelijk amateurtreffen te groningen. 13 maart   : apeldoorn: vrza/veron regio 5 verkoping. 20 maart   : radio vlooienmarkt te rosmalen. zie cqpa nr.12/2003 20 maart   : landelijke radiobeurs te 's hertogenbosch. 03 april   : radiovlooienmarkt in tytsjerk. 07 april   : zendexamens c en n te nieuwegein. 17 april   : algemene leden vergadering (alv) van de vrza. 29 mei.    : 26e friese radio markt, beetsterzwaag. 12 jun.    : radiomarkt t'harde, op de woldberg.   ---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ----   u heeft gekeken naar het telex (rtty) bulletin van pi4vrz/a. heeft u berichten die in dit bulletin kunnen worden verwerkt, neem dan contact op met pi4vrz/a:   1) telefoon (beantwoorder): 055-5792097 2) faxapparaat            : 055-5792337 3) e-mail (alle operators): pi4vrz(a)vrza.org 4) packet                 : pi4vrz(a)pi8apd   -- pi4vrz/a --------- we schakelen nu over op fone ----------------