r t t y - b u l l e t i n
        xx           -------------------------
       xxxx
      xxxxxx         wekelijks bulletin van pi4vrz/a
     xxx  xxx        landelijk zendstation  van de   v r z a,
    xxx    xxx       d e vereniging van radio zend amateurs
   xxx vrza xxx      q t h           : apeldoorn - regio 05
    xxx    xxx       locator         : c m 70 b  - j o 2 2 x f
     xxx  xxx        frequenties apeldoorn: 7.042 mhz lsb,
      xxxxxx         145.250 mhz en 433.575 mhz. fm rondstralend
       xxxx          relais limburg  : 144.775 en 433.250 mhz vert.
        xx           relais kagerland: 145.225 mhz fm rondstralend
 
     --------
     pi4vrz/a        datum           : zaterdag 20 maart 2004
     --------        redactie        : michiel pe1scm
 
dit bulletin wordt uitgezonden met een snelheid van 50 baud en een
toonshift van 170 hz (1275 - 1445 hz) en op 40 meter in fsk/lsb
 
---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ----
 
van de redaktie
---------------
goedenmorgen beste meeschrijvers.
vandaag kunt u een speciaal bulletin van ons verwachten. we besteden
aandacht aan een paar leuke onderwerpen:
- verticale antenne
- ontwerpen van yagi's
- coaxial trap design
veel plezier met het meeschrijven.
73,
michiel pe1scm
 
---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ----
 
verticale antenne, daar waar het verboden is
--------------------------------------------
city-dwellers worden ze genoemd. radiozendamateurs waarbij het deel-
tje 'zend' wel vergeten kan worden. wonend op een zodanige lokatie
dat het plaatsen van een antenne ofwel verboden, danwel niet moge-
lijk is. je hoort van oudere vrienden van de band dat zij verhuizen
naar een 55-plus woning met daaraan verbonden: 'en dat is het einde
van mijn hobby'.
 
en dan komt de vindingrijkheid van het radiozendamateurisme om de
hoek kijken. zelf gaat mijn hf-antennedraadje vanaf de tuner door
de ontluchting naar de garage en vandaar terug over het dak met een
nylon draadje aan het hekje in de voortuin. ik zeg dan dat ik bin-
ding heb met scheepvaart waar een zg. omgekeerde l of een t-antenne
tussen twee masten heel gewoon is. kul natuurlijk.
 
willem3 heeft 2 keer 5 m schemerlampdraad als een dipooltje gevoed
met hetzelfde draad als een open lijn. op 160 en 80 m gaat dat niet
helemaal naar wens maar verder kan hij op bijna elke band, uiteraard
met behulp van een antenne afstem eenheid (atu), ontvangen en
zenden.
 
beiden komen we uit de scheepvaartsector, al heeft willem3 meer dan
15 jaar zelf gevaren als marconist. 'all over the world' heeft hij
verbinding gemaakt met antennes, waar je als radiozendamateur vaak
op neerkijkt. juiste tijd, juiste golflengte en je komt een heel
eind. je hoeft toch ook niet altijd met de bruid te dansen om ple-
zier te hebben.
 
en wat te denken van de experimenten gedurende de wereldoorlog waar
men op allerlei manieren trachtte contact met de vrije wereld te
krijgen. enkelen zendend, velen alleen ontvangend. tegenwoordig is
een zogenaamde magnetic loop in maar wat zou je denken van een
aantal windingen op een raam waarmee prachtig de stoorzender weg-
gepeild kan worden. of je plakt een baantje zilverpapier achter het
behang en de (richt)antenne is gereed. alleen nog oppassen met de
ontvanger.
 
in qst van oktober 2001 staat een stukje over steve n4rnm uit panama
city in florida. steve woont in een woning waar antennes plaatsen
verboden is. goede raad was duur. aangezien hij toch zijn radiohobby
wilde beoefenen kwam hij op een lumineus idee.
 
steve woont aan een waterpartij met een strand erbij. daar ligt nu
een kleine catamaran vredig aan de kant. de originele mast is ver-
vangen door een aluminium mastje, dat geisoleerd op een fles (als
isolator) staat en dienst doet als hf-antenne. de (mast)antenne is
gezien de lengte getuid. de tuien zijn naar de drijvers afgespannen.
de antenne wordt afgestemd met een automatische sgc-237 tuner en de
radialen zijn onder de catamaran ingegraven evenzo de coaxkabel.
niemand die enig idee heeft dat het geheel als hf antenne dient.
 
brengt het u, als lezer, nog op een ander idee? hier gaat weer het
gezegde op: 'er zijn vele wegen die naar rome leiden'...
 
---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ----
 
ontwerpen van yagi-antennes
---------------------------
in 1924 ontwierp en construeerde professor yagi en zijn assistent
een gevoelige antenne. de vinding werd in 1926 in het japans gepu-
bliceerd. hoewel professor yagi er reeds in 1928 in het engels over
rapporteerde, werd pas het oorspronkelijke artikel in 1945 vertaald
in het engels. er werd hem in 1932 een amerikaans patent verleend.
 
sinds 1954 maken radioamateurs gebruik van dit antennetype. dit
heeft zeker bijgedragen aan de grote populariteit van de vhf- en
hogere frequentiebanden.
 
bij een yagi-antenne is er sprake van 1 aangedreven element. alle
andere elementen zijn passief en dragen bij aan het stralingsproces,
doordat er door inductie electrische stromen in worden opgewekt. die
stromen maken dat alle elementen dan een bijdrage zullen leveren tot
het stralingspatroon.
 
daarbij wordt de straling in 1 bepaalde richting versterkt en in
andere richtingen verzwakt. vooral op de vhf- en hogere frequenties
is dit een zeer aantrekkelijke constructie. men heeft daar meestal
te maken met een zeer groot aantal elementen om een goed richteffect
en de daarbij behorende versterking (gain) te verkrijgen.
 
het ontwerpen van een yagi is een lastige wiskundige klus. de in-
schakeling van de computer is dus een logische stap. bekend is het
programma yagimax -ym- en yagi optimizer -yo-. met deze programma's
kan men antennes doorrekenen, doch niet ontwerpen.
 
wil men een antenne ontwerpen dan gaat men globaal als volgt te
werk:
1. bepaal welke voorwaartse gain men wil bereiken.
2. wat moet de voor/achter verhouding worden.
3. zoek in een handboek op hoeveel elementen er dan globaal
   nodig zijn.
 
dan gaat men aan het werk met bijvoorbeeld yagimax van k4vx:
1. bepaal de werkfrequentie en daarmee de golflengte. yagi's zijn
   smalbandige antennes. het is dus belangrijk om de juiste werk-
   frequentie te kiezen.
2. voer nu globale afmetingen in voor de alle elementen. leidraad is
   dat een reflector 5 procent langer is dan een halve golflengte en
   de directoren 5 procent korter. de afstand tussen de elementen is
   globaal een kwartgolflengte.
3. reken met het computerprogramma de voorgestelde antenne door.
4. bekijk het resultaat. de kriteria zijn daarbij naast de gewenste
   gain en voor/achter-verhouding de plaats en sterkte van de zij-
   lobben.
5. varieer nu de afmetingen om een beter resultaat te behalen. laat
   de lengte van de directoren logaritmisch afnemen met afstand tot
   de reflector en de afstand tussen de directoren logaritmisch
   toenemen.
 
als uiteindelijk een goed resultaat is verkregen, dan heeft men alle
gegevens om de antenne mechanisch te kunnen opbouwen. belangrijk
worden dan de te gebruiken materialen. aluminium is de keuze voor de
elementen en de boom, verkrijgbaar bij de bouwmarkten. let op corro-
sieproblemen bij het gebruik van verschillende materialen.
 
roestvaststaal en aluminium zijn redelijk goede combinaties, evenals
verzinkte bouten en moeren. beter is om te zorgen dat er geen gal-
vanisch contact tussen verschillende materialen is. dat doet men met
isolatieringetjes en dergelijke. als isolatiemateriaal is teflon een
goede keus. het wordt niet aangetast bij langduring gebruik in de
openlucht. het is echter wel prijzig.
 
de antenne zal met behulp van een gamma-match aangepast moeten
worden aan een 50 ohm coax.
 
---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ----
 
coaxial trap design
-------------------
dit is de naam van een programma dat geschreven is door tony field
ve6yp. het kan in een handomdraai de constructie-details berekenen
van coaxiale traps die meestal van dunne coax gemaakt worden.
 
het programma draait onder alle versies van windows en voor een be-
rekening moeten een aantal basisgegevens zoals de frequentie van de
trap, de diameter van het wikkellichaam en de diameter en het type
coax dat gebruikt gaan worden. tevens kan er gekozen worden voor
metrische- of inchmaten.
 
na invoer van deze gegevens produceert het programma de gegevens
om de trap te maken. het aantal windingen, de lengte van de spoel,
de verhouding tussen lengte en diameter en de 'end sensitivity' in
khz/cm worden duidelijk aangegeven. dit laatste getal geeft aan hoe-
veel de frequentie verandert als de coax met een centimeter ingekort
of verlengd wordt.
 
daarnaast worden ook nog de sensitivity per winding en de zelfinduc-
tie en capaciteit van de trap weergegeven. ook de impedantie in ohms
ontbreekt niet.
 
in de bij het programma geleverde helpvensters wordt op duidelijke
wijze de constructie van zo'n coaxiale trap beschreven en getoond.
verder wordt hier nog ingegaan op zaken als maximaal vermogen en het
afregelen van de traps.
 
het programma is te downloaden van de website van tony:
http://members.shaw.ca/ve6yp/
 
links op de pagina staan een aantal links naar programma's en hier
kunt u ook het programma coaxtrap.zip vinden. deze moet na downloa-
den nog wel met een zip-programma uitgepakt worden voor gebruik.
 
---- pi4vrz/a -- met relayering bij pa5wim, pi4kgl -- pi4vrz/a ----
 
u heeft gekeken naar het telex (rtty) bulletin van pi4vrz/a. heeft
u berichten die in dit bulletin kunnen worden verwerkt, neem dan
contact op met pi4vrz/a:
 
1) telefoon (beantwoorder): 055-5792097
2) faxapparaat            : 055-5792337
3) e-mail (alle operators): pi4vrz(a)vrza.org
4) packet                 : pi4vrz(a)pi8apd
 
-- pi4vrz/a --------- we schakelen nu over op fone ----------------